PLEŚŃ, GRZYBY i TOKSYNY - ich wpływ na nasze zdrowie

Kiedy myślimy o problemie zanieczyszczenia powietrza to najczęściej przychodzi nam do głowy smog, spaliny samochodowe, dym tytoniowy lub ten z kominów budynków fabrycznych i mieszkalnych. Ale czy pleśń i grzyby mogą zanieczyszczać powietrze? Niestety tak… I do tego w znacznie gorszy sposób!

Pleśń i grzyby, a właściwie produkty ich przemiany materii, mogą zatruwać powietrze dla nas właściwie najważniejsze – czyli to we wnętrzach naszych domów lub miejsc pracy, gdzie przebywamy przez większość naszego czasu. Proces ten jest poważny, gdyż jest często niewidoczny! Warto jednak wiedzieć, że pleśń to nie jest jedynie problem estetyczny, lecz przede wszystkim zdrowotny, a te powszechne drobne zielono-białe plamki na powierzchni chleba lub innych produktów spożywczych, to akurat kwestia najmniej budząca niepokój.

Czym jest pleśń?

Pleśń – inaczej grzyb pleśniowy – biologicznie jest grzybem. Rozmnaża się przez drobne i niewidoczne gołym okiem zarodniki, które kiełkują i z łatwością się przenoszą, na przykład pod wpływem podmuchu wiatru. Dzięki swojej bardzo prostej budowie pleśń jest w stanie rozwinąć się praktycznie wszędzie. Im bardziej proste grzyby, tym mają większe możliwości do rozmnażania i wzrostu. Gdy znajdą sprzyjające miejsce do rozwoju, to natychmiastowo się zagnieżdżają i rozwijają we wszystkie strony, pożerając materiał, na którym się pojawiły.

Pleśń sama w sobie nie jest dla człowieka szkodliwa, toksyczne są jednak substancje, które wydziela w wyniku przemiany materii, zwane mykotoksynami. Za najgroźniejszą dla zdrowia mykotoksynę, a zarazem jedną z najsilniejszych znanych na świecie toksyn, uważa się aflatoksynę. Ponadto nie należy sugerować się wielkością pleśni, gdyż nawet niewielka jej ilość może produkować bardzo dużo mykotoksyn.

W jakich warunkach może rozwinąć się pleśń?

Idealne warunki do powstawania pleśni to środowisko kwaśne, wilgotne, ciepłe i niewietrzone. Najlepiej gdy do tego temperatura wynosi 20-30 st. C. Dlatego ulubionym miejscem grzyba w domu jest łazienka, zwłaszcza rejony wanny lub prysznica narażone na częste zalewanie wodą.

Na ścianach, w miejscach pojawienia się zacieków mogą zacząć powstawać drobne oliwkowe, brązowe lub czarne plamki, które z czasem będą przemieniać się w większe plamy. Jest to niechybny znak, że w takim pomieszczeniu zagościła pleśń.

Pleśń może również krążyć w powietrzu, gdy rzadko wietrzy się pomieszczenia lub zmienia filtry w klimatyzatorze. Potrafi również pojawić się na meblach, materacach (w szczególności jeśli mieszkamy w wilgotniejszym klimacie), drewnianych elementach domu, ubraniach, obuwiu, stertach gazet, książkach lub nawet sierści zwierząt. Istnieją jednak gatunki, które mogą rozwijać się w temperaturze ok. 5 st. C. Z tego względu produktów zakażonych zarodnikami pleśni nie ustrzeżemy przed spleśnieniem przechowując je w lodówce.

Objawy zatrucia pleśnią

Poniższe objawy przypominają wiele innych chorób i z tego powodu rzadko kiedy są brane pod uwagę jako symptomy zatrucia pleśnią. Należy także zauważyć, że nie muszą one wystąpić u wszystkich domowników, gdyż to zależy od organizmu danej osoby. Niektórzy mogą być całkowicie odporni nawet na najcięższe rodzaje grzybów, jednak większość osób narażona na pleśń prawdopodobnie będzie się borykać z problemami zdrowotnymi, takimi jak:

- Odczucie zmęczenia i osłabienia, złe samopoczucie

- Bóle i zawroty głowy

- Światłowstręt, przekrwione oczy, niewyraźne widzenie, łzawienie z oczu

- Metaliczny smak w ustach

- Problemy z zatokami, kaszel, duszności, zadyszki, objawy przypominające astmę

- Bóle brzucha, nudności, wymioty, biegunki, zmiany apetytu

- Uszkodzenie wątroby

- Objawy przypominające grypę

- Gorączka

- Podrażnienie gardła i przewodów oddechowych

- Zaburzenia czynności układu odpornościowego

- Bóle stawów i nerwobóle

- Drętwienie i mrowienie kończyn

- Skurcze mięśni

- Nietypowe problemy ze skórą

- Wzmożone pragnienie

- Wzmożone oddawanie moczu

- Problemy z regulacją temperatury ciała, nocne poty

- Przyrost masy ciała bez wyraźnego powodu, trudności z zrzuceniem wagi

- Problemy z koncentracją, osłabienie pamięci

- Dezorientacja

- Zmiany nastroju

Dlaczego pleśń jest groźna dla organizmu?

Mykotoksyny są niebezpiecznie dla zdrowia ludzi, zwłaszcza dzieci, oraz zwierząt. Mogą wywoływać różne choroby oraz niewłaściwe funkcjonowanie organizmu. Mykotoksyny między innymi osłabiają naczynia krwionośne, uszkadzają wątrobę i nerki oraz centralny układ nerwowy. Pleśń bywa także przyczyną alergii. U alergików mogą wywoływać napady astmy lub alergiczne grzybicze zapalenie zatok. Objawy alergii powstałej w wyniku kontaktu z pleśnią często przypominają grypę i z tego względu łatwo je pomylić ze zwykłą infekcją wirusową.

Wystawienie organizmu na trujące działanie toksyn zawartych w pleśni może także doprowadzić do poważnej choroby, jaką jest zespół przewlekłej reakcji zapalnej – Chronic Inflammatory Response Syndrome (CIRS). Stan zapalny wywoływany jest najczęściej poprzez zetknięcie się z grzybami, bakteriami, promieniowcami i mykobakteriami w zawilgoconych pomieszczeniach i domach na skutek powodzi lub zalania. Badaniem tej dolegliwości zajmuje się amerykański uczony -  Ritchie Shoemaker, który uważa, że organizmy ok. 25% ludzi nie są w stanie wytworzyć odpowiednich przeciwciał do obrony przed pleśniami. Jego badania potwierdziły, że w 95% wykrytych przypadkach na chorobę cierpieli ludzie, którzy nie posiadali tych antygenów i zarazem przebywali w warunkach sprzyjających rozwojowi pleśni.

Co zrobić po zjedzeniu pleśni?

Przypadkowe zjedzenie niewielkiej ilości pleśni przez człowieka nie musi od razu spowodować poważnych następstw. Zwykle kończy się to niestrawnością, bólem brzucha czy biegunką.
By jak najszybciej przeciwdziałać negatywnym skutkom warto wziąć węgiel leczniczy, najlepiej wraz z witaminą C, która wzmacnia układ odpornościowy.
Najwięcej toksyn znajduje się w źle przechowywanych zbożach oraz orzechach.

Jak uchronić dom przed pleśnią?

Oto kilka wskazówek, które pomogą w walce z pleśnią w budynkach i zarazem pozwolą się przed nią ustrzec:

1. Codziennie należy dbać o odpowiednie wietrzenie domu oraz zapewnić sprawnie działającą instalację wentylacyjną.

2. Szczególnie trzeba pamiętać o pomieszczeniach wilgotnych, takich jak łazienka. Warto je wietrzyć jak najczęściej i dbać, aby ściany ani podłoga nie były mokre. Na zawilgocenia i rozwój pleśni narażone są szczególnie fugi i miejsca, gdzie brodzik czy wanna stykają się ze ścianą. Lepiej nie pozwalać wodzie stać w żadnych miejscach w domu dłużej niż 24-48 godzin.

3. W pomieszczeniach takich jak kuchnia albo w mieszkaniach, w których na skutek częstego gotowania lub prania stale jest wilgotno, lepiej nie kłaść na ścianach tapet czy boazerii.

4. Na posadzkach lepiej stosować kafelki lub impregnowane drewno niż sztuczne wykładziny typu lenteks czy linoleum.

5. Na pleśń narażone są szczególnie drewniane domki działkowe, które poza sezonem zwykle są nieużytkowane. Warto ich ściany wiosną wyszorować przy pomocy wody i detergentów, a następnie dokładnie je wysuszyć.

6. Pozorne pozbywanie się problemu jedynie powierzchownie, czyli bezpośrednie zamalowywanie farbą lub uszczelnianie już spleśniałych powierzchni, nie ma sensu, gdyż nie likwiduje toksycznych substancji.

7. Niekiedy pleśń można zabić poprzez zeskrobanie oraz użycie mieszaniny z olejku z drzewa sandałowego i wody lub octu jabłkowego. Jednak przy takiej czynności warto mieć na sobie odpowiedni strój – rękawice osłaniające dłonie i ramiona, okulary ochronne oraz maskę na twarzy, aby nie wdychać trujących mykotoksyn.

8. W mieszkaniu zamiast roślin liściastych lepiej hodować sukulenty lub kaktusy, zwłaszcza jeśli mieszka w nim alergik. Rośliny liściaste bywają przyczynami uczuleń, gdyż pleśń chętnie zajmuje się opadłymi i nadgniłymi liśćmi.

9. Aby sprawdzić, czy dom jest w 100% wolny od pleśni można przeprowadzić test ERMI (Environmental Relative Moldiness Index) oraz zatrudnić specjalistę, który wykonana dokładne oględziny domu i pobierze próbki z kilku pomieszczeń.

10. Kiedy dana rzecz została zaatakowana przez pleśń, niezależnie w jakim stopniu, należy od razu wyrzucić ją w całości. Jeśli w opakowaniu znajdowało się np. kilka produktów, z czego tylko część spleśniała, i tak trzeba wyrzucić całą jego zawartość. Nie wolno spleśniałych produktów podawać zwierzętom, zwłaszcza tym hodowlanym.

Jak wyleczyć objawy zatrucia pleśnią?

Poniższe wskazówki pozwolą uchronić nasze zdrowie przed trującym działaniem pleśni lub wyleczyć objawy zatrucia jej toksynami:

1. Podstawowa kwestia – zatrute przez pleśń i toksyny miejsce należy jak najszybciej opuścić. Żadne leczenie nie pomoże, gdy nadal będziemy przebywać w pomieszczeniach zaatakowanych przez pleśń i grzyby.

2. Należy pozbyć się wszelkich porowatych rzeczy, np. książek, dokumentów, makulatury i ubrań, z zaatakowanego przez pleśń budynku.

3. Lepiej unikać jedzenia oraz długiego przechowywania produktów, które są częstym siedliskiem mykotoksyn, czyli: kukurydzy, produktów zbożowych (pszennych, jęczmiennych, żytnich, owsianych, z sorgo), pieczywa, fasoli, orzechów ziemnych lub brazylijskich, pistacji, ryżu, nasion bawełny, niektórych rodzajów serów, przypraw (np. czarnego pieprzu), wysuszonych owoców, fig, kawy, kakao oraz produktów alkoholowych, jak wino i piwo.

4. Warto dbać o miejsca najczęstszego występowania grzybiczych i bakteryjnych infekcji w organizmie, takich jak zatoki, jelita, pęcherz, wagina czy płuca oraz zapobiegać rozwojowi drożdży typu Candida.

5. Można wspierać detoksykację organizmu poprzez suplementy, takie jak: Glutation, N-acetylocysteina (NAC), Ostropest (w formie tabletek lub proszku), Kwas alfa liponowy (ALA), Glicyna, L-glutamina i Tauryna.

6. W detoksykacji organizmu mogą również pomóc leki antygrzybiczne.

Moje kanały YouTube: Julia Caban kanał YouTube, JULtube i naZDROWIE

Zapraszam na moją stronę Facebook, Instagram i Twitter

Informacje tu zawarte służą wyłącznie do celów edukacyjnych i informacyjnych, nigdy nie mogą zastąpić opinii pracownika służby zdrowia.
Post zawiera linki afiliacyjne - co to oznacza?
source: 1, 2, 3, 4

SHARE: